Rusland biedt India een extra zoete straaljagersdeal – deel I/III

Picture of Rajeev Lachmipersad

Rajeev Lachmipersad

In het kort

In het kort:
Rusland biedt India de Su-57 aan, wat als strategisch tegenbod geldt tegenover het trage Amerikaanse F-35-aanbod; India overweegt dit als overbrugging tot de eigen AMCA klaar is.
India wil zijn luchtmacht overwicht behouden, zeker nu Pakistan met Chinese hulp (J-20/J-35) mogelijk eerder toegang krijgt tot vijfde generatie straaljagers.
Operatie Sindoor (mei 2025) toonde India’s bereidheid tot militaire escalatie na terreuraanslagen; luchtaanvallen met Rafale, Su-30MKI en hypersonische raketten richtten zich op Pakistaanse doelen.
Pakistan krijgt financiële armslag via een nieuwe IMF-lening ($2,3 miljard) en geplande Wereldbankfinanciering ($40 miljard).
In een gezamenlijke Chinees-Pakistaans drie fronten oorlog (Kashmir, Himachal Pradesh/Uttarakhand en Arunachal Pradesh) zou India onherstelbare verliezen kunnen leiden.

Regio Update India | Rusland heeft India de afgelopen week op een positieve manier zeer doen verrassen. Al dagen is dit binnen Indiase geopolitieke kringen voorpaginanieuws. Waar op 13 februari 2025 Trump aan Modi in het Witte Huis aangaf dat India ‘uiteindelijk’ (wat zo 10 jaar kan duren) de F-35 zou kunnen kopen, komen de Russen nu met een meer aansprekend tegenbod. Uit meerdere bronnen is namelijk naar voren gekomen dat Rusland zijn prestigieuze 5e generatie straaljagers aanbiedt aan India, genaamd Sukhoi-57. 

Er zijn maar 5 typen 5e generatie straaljagers in de wereld, deze zijn: de Russische Sukhoi-57, de Amerikaanse F-22 Raptor en F-35 Lightning II (Joint Strike Fighter) en de Chinese J-20 en J-35 straaljagers. Met dit aanbod zou India zich op luchtmacht-machtsprojectie kunnen meten met deze geopolitieke grootmachten. India heeft als doel gesteld ook een eigen 5e generatie straaljager te hebben, genaamd “AMCA”, maar de daadwerkelijke volle uitrol van dit prototype kan nog tussen de 8 à 13 jaar op zich laten wachten. Aangekochte 5e generatie straaljagers kunnen als overbrugging dienen tegen het direct dreigende Chinees-Pakistaans gevaar.

5e generatie straaljagers en de positie van India

Vijfde generatie straaljagers zijn de meest moderne gevechtsvliegtuigen die geavanceerde technologie combineren voor superieure prestaties. In vergelijking met eerdere generaties onderscheiden ze zich vooral door stealth-capaciteiten (moeilijk te detecteren op radar), supercruise (supersonisch vliegen zonder naverbrander), verbeterde wendbaarheid, geavanceerde sensoren en netwerkintegratie (real-time data-uitwisseling met andere eenheden). 

Waar eerdere generaties vooral gericht waren op snelheid en vuurkracht, draait het bij de vijfde generatie om informatie-overwicht (en het delen ervan met andere wapensystemen) en onzichtbaarheid in combinatie met dodelijke (AI-gestuurde) efficiëntie in het gebruik van raketten.

India heeft een interessante geschiedenis als het aankomt op het bouwen van eigen straaljagers. Na de onafhankelijkheid in 1947 kwam India midden in Koude Oorlog terecht. Terwijl het land voor zichzelf en de andere westerse koloniën graag een soevereine positie wilde tussen de VS en de USSR, had India echter niet de financiële middelen en interne politieke stabiliteit voor een stevige interne militaire opbouw (met name voor geschikte motoren). 

Het land leunde daarom decennialang op licentieproductie van buitenlandse toestellen, vooral Sovjet-toestellen. Samen met Rusland creëerde India in 2004 de 4,5e generatie Sukhoi-30MKI straaljagers en kocht het ook vanaf 2020 de Franse 4,5e generatie Rafale straaljagers. Momenteel ontwikkelt India de 5e generatie Advanced Medium Combat Aircraft (AMCA), nadat het in 2018 uit de Sukhoi-57 project met Rusland was gestapt wegens problemen omtrent het delen van technologische kennis en productieproblemen. 

Jaren doen zich nu voor in weken; het Chinees-Pakistaans gevaar doemt op

Iedereen ziet dat in de huidige tijd geopolitieke ontwikkelingen zich binnen enkele weken afspelen i.p.v. jaren. Begin mei 2025 was er sprake van serieuze escalaties tussen India en Pakistan, nadat India op 7 mei 2025 operatie ‘sindoor’ was gestart. Als reactie op de terreuraanvallen van in Pakistan gestationeerde terreurgroepen in Kashmir op 22 april 2025, bombardeerde Indiase straaljagers (Rafale en Sukhoi-30MKI) en hypersonische raketten (Brahmos en Rudram I raketten)  meerdere terreurkampen, militaire vliegvelden, radarinstallaties en anti-luchtafweergeschut. Op 10 mei 2025 kwam er een (tijdelijke) wapenstilstand. 

Voor India is het gevaar nu nog niet geweken. China heeft aangeboden 5e generatie straaljagers (de J-20 en/of J-35) op korte termijn te verkopen aan Pakistan. Er zijn nu Pakistaanse piloten in China die hoogstwaarschijnlijk aan het trainen zijn in het omgaan hiervan. Tegelijkertijd heeft Pakistan in de afgelopen weken een IMF lening van 2,3 miljard dollar (de 25e lening, een record) verkregen en is een lening van 40 miljard dollar vanuit de Wereldbank in de maak (beide leningen zijn niet tegengehouden door de VS en Europese landen, gezien hun grote aandeel in de besluitvorming). 

Dit maakt budgettaire ruimte vrij voor de aankoop van deze Chinese straaljagers. De civiele uitgaven worden immers deels via de leningen gedekt. De oorlogen van 1965, 1971 en 1999 laten voor India zien dat Pakistan elk militair voordeel niet zomaar voorbij laat gaan. Een Pakistan die eerder dan India de 5e generatie straaljagers heeft, moet voor India koste wat kost worden voorkomen.

The Chengdu J-20 “Mighty Dragon” — China’s Top Stealth Fighter? - The ...
(Foto: de Chinese J-20 straaljager)

Voor India stop het niet hierbij. Sinds 1962 is het China, geleid door de CCP, die het grootste nationale veiligheidsgevaar vormt voor India. Van het decennialang steunen van Pakistan (naast de steun vanuit de VS), het steunen van interne maoïstische terreurgroepen, het actief binnenvallen van Indiaas grondgebied, het ‘passief’ wegschaven van grenzen, het bouwen van semi-civiele militaire installaties in de Indiase buurlanden etc etc. India ziet China als een grote bron van geopolitieke stress. Vanuit India wordt gedacht dat de CCP wil voorkomen dat India een serieuze Aziatische concurrent is. 

Daarbovenop heeft China nu al 300 5e generatie straaljagers en rond de 1000 4,5e generatie straaljagers. China is bovendien van plan elk jaar 100 5e generatie straaljagers te produceren. Als klap op de vuurpijl heeft China nu ook zijn prototype voor een zesde generatie (de J-36 straaljager) klaarstaan voor verdere innovatie. Noch de Amerikanen en de Russen zijn hiermee al gestart. India schiet met zijn 100 4e generatie en 320 4,5e generatie zwaar tekort. In een gezamenlijke Chinees-Pakistaans drie fronten oorlog (Kashmir, Himachal Pradesh/Uttarakhand en Arunachal Pradesh) zou India onherstelbare verliezen kunnen leiden. 

(Foto: De drie fronten van een mogelijk Chinees/Pakistaans conflict vanuit Indiase perspectief)

Laatste artikelen

Nieuwsbrief? Meld je aan