“Een militaire confrontatie met Iran is onvermijdelijk,” citeerde Channel 13 een Israëlische functionaris afgelopen zaterdag. Een dag later meldde N12 News dat het Israëlische defensieleger de opdracht heeft gekregen om “alle voorbereidingen voor de aanval op Iran medio 2025” te voltooien.
Deze oorlogstaal uit Tel Aviv werd door de Iraanse president Pezeshkian uit Teheran verzacht door officieel aan te kondigen dat zijn superieur, ayatollah Khamenei, “indirecte onderhandelingen” met Trump steunt. Khamenei is op zijn knieën gegaan en dat is een mijlpaal.
Met moordenaar aan tafel
De geestelijke leider voelt zich gedwongen tot onderhandelingen met de Amerikaanse president. Diplomatiek overleg met de wortelkleurige beul van zijn hoogste martelaar, Qasem Soleimani, moet een onverteerbaar dilemma zijn voor ayatollah Khamenei. Sinds 2016 heeft hij Trump bestempeld als ‘clown’, ‘pestkop’, ‘arrogant’, ‘wreed’ en ‘demon’. Recent nog waarschuwde hij dat onderhandelen met de VS “niet slim, verstandig of eervol” is.
De pijnlijke realiteit voor de ayatollah – wat letterlijk “teken van Allah” betekent – is dat hij nu juist met de ‘arrogante, wrede demon’ en moordenaar van zijn generaal, die hij volgens de FBI tot voor kort zelf wilde vermoorden, aan tafel moet. Pijnlijk.
Dreigen met oorlog werkt
Tien jaar geleden creëerde het Witte Huis een ‘echokamer’ om de nucleaire Iran-deal aan het publiek te verkopen. De wereld is veranderd. Nu nemen invloedrijke vloggers zoals Tucker Carlson die rol over.
Na zijn interview met Steve Witkoff, Trumps dealmaker-gezant, publiceerde Tucker vorige week een YouTube-compilatie om de MAGA-achterban te mobiliseren met een narratief tégen een oorlog met Iran. Ja, tégen een oorlog met Iran.
Trumps favoriete FOX News-presentatrice, Maria Bartiromo, onthulde drie weken geleden in een interview met hem voor het eerst zijn brief aan Khamenei. Afgelopen zondag noemde ze de Iraanse reactie op ‘indirecte onderhandelingen’ met Washington een “succes” van haar president, die Iran “aan tafel weet te brengen.”
FOX News vertelt wat Trump graag wil horen. Zijn luide oorlogstaal is bedoeld om de ayatollahs scherp te houden, Israël te paaien en het wereldnieuws te domineren. Donald Trump maakt van politiek een sensationele realityshow.
De indirecte onderhandelingen
Sommige analisten stellen dat Trump indirecte gesprekken afwijst, omdat hij een face-to-face onderhandeling wil. Anderen beweren dat Teheran niet serieus is en Khamenei alleen tijd probeert te winnen, zoals hij dat eerder 18 maanden bij Biden deed.
Beide visies belichten maar een deel van de waarheid.
Feit is echter dat volgens de Amerikaanse speciale gezant voor het Midden-Oosten, Steve Witkoff, Trumps grootste diplomatieke succes tot nu toe – het staakt-het-vuren in Gaza – juist via indirecte gesprekken met Hamas in Qatar werd bereikt.
Ondanks de luide oorlogstaal tonen de diplomatieke ontwikkelingen van de afgelopen drie weken een verrassende politieke wil in zowel Teheran als Washington. Sinds de succesvolle nucleaire onderhandelingen van tien jaar geleden lijken de juiste ingrediënten voor echte gesprekken nu weer op tafel te liggen.
De fragiele choreografie van deze diplomatieke pas-de-deux kan snel verstoord worden. Israël is ontevreden. Europa is gepasseerd. Rusland staat buitenspel. China wordt door Trump met secundaire tarieven bedreigd om de import van Iraanse olie te beperken. Dit is belangrijk omdat volgens Iraanse douanegegevens ongeveer 83% van de niet-olie-export van Iran naar zeven landen gaat: China, Irak, de VAE, Turkije, Afghanistan, Pakistan en India.
Een paar uur nadat de Iraanse president Pezeshkian indirecte onderhandelingen met de VS officieel onthaalde, bedreigde de Amerikaanse president Trump in gesprek met NBC News Iran met “bombardementen” als Teheran “geen nucleaire overeenkomst” met Washington sluit. Hij voegde daaraan toe dat Iran en Amerika “in gesprek” zijn.
De vluchtige lezer let vooral op “bombardementen” en minder op “in gesprek” zijn. De realistische lezing is dat Trump het formele voorstel van Pezeshkian voor “indirecte gesprekken” niet afwijst. Hij bevestigt zelfs dat beide partijen “in gesprek” zijn en dat er voor het bereiken van een nucleaire overeenkomst onderhandelingen nodig zijn—hetzij indirect.
De gecalculeerde reactie van de ayatollah een dag later bevestigt deze lezing.
Tijdens zijn gebedspreek op maandag, terwijl deze tiran van geestelijke leider een geweer vasthield [zie grotere foto], beloofde Khamenei dat Israël “geëlimineerd” zal worden. Khamenei reageerde ook op de “bombardementen” uitspraak van Trump door te benadrukken: “Ik denk niet dat ze ons van buitenaf zullen aanvallen.” Dit bevestigt dat Iraniërs met Amerikanen in gesprek zijn.
Ondanks het verbale wapengekletter voeren Trump en Khamenei een delicate diplomatieke balanceeract uit.
